Sự phát triển của trẻ rất phụ thuộc vào việc xây dựng một khẩu phần ăn đảm bảo dinh dưỡng. Vì vậy, việc biết cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non là rất quan trọng đối với cha mẹ. Điều này giúp duy trì một sự cân đối giữa các chất dinh dưỡng trong thực đơn hàng ngày, đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ về cả thể chất và tinh thần. Bài viết này, Lá Xanh sẽ hướng dẫn chi tiết cho cha mẹ cách chia khẩu phần ăn cho trẻ mầm non.
Tại sao cần tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non?
Mầm non là thời kỳ mà trẻ rất thích vận động chơi và khám phá thế giới xung quanh, thường đặt nhiều câu hỏi cho bố mẹ. Nếu bố mẹ không biết cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non khoa học thì nguy cơ trẻ bị mắc các bệnh như suy dinh dưỡng, vấn đề thừa cân, biếng ăn hay tình trạng thấp còi là rất cao. Vì vậy, việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ mầm non rất quan trọng.
Xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng sẽ giúp đáp ứng nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể giúp trẻ học tập, chơi đùa suốt cả ngày không mệt mỏi. Chế độ ăn của các bé sẽ được thể hiện bằng số bữa và số lượng calo ăn trong một ngày. Vậy cách tính khẩu phần ăn cho trẻ mầm non ra sao? Cách tính có khó hay bất khả thi với bậc cha mẹ hay không? Theo cùng Lá Xanh dõi tiếp nội dung dưới đây.
Các yếu tố cần xem xét khi tính khẩu phần dinh dưỡng
Để xác định khẩu phần ăn hợp lý, cân bằng dinh dưỡng, cần xem xét một số yếu tố sau:
- Độ tuổi và giới tính: Nhu cầu dinh dưỡng khác nhau ở mỗi độ tuổi và giới tính. Ví dụ trẻ nhỏ cần nhiều calo, protein cho sự tăng trưởng; người cao tuổi cần bổ sung thêm chất xơ, vitamin.
- Tình trạng sức khỏe: Người ốm, phụ nữ có thai, cho con bú có nhu cầu dinh dưỡng khác. Cần bổ sung thêm các chất cần thiết cho từng đối tượng.
- Hoạt động thể chất: Người lao động nặng, vận động viên cần nhiều năng lượng hơn. Người làm việc nhẹ nhàng, ít vận động cần giảm lượng calo.
- Khối lượng và tần suất ăn: Cung cấp đủ 3 bữa chính và 2 bữa phụ mỗi ngày. Mỗi bữa ăn cung cấp đủ chất, không quá no hoặc đói.
- Cân nặng và chiều cao: Người gầy cần tăng cường dinh dưỡng. Người thừa cân, béo phì cần hạn chế năng lượng.
- Nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày: Xác định lượng calo, chất đạm, béo, vitamin và khoáng chất cơ thể cần mỗi ngày.
- Thực đơn cân bằng: Cung cấp đa dạng thực phẩm từ các nhóm: đạm, béo, đường, rau xanh và trái cây.
Việc xem xét kỹ các yếu tố trên sẽ giúp xây dựng thực đơn dinh dưỡng hợp lý, phù hợp với nhu cầu sức khỏe của mỗi người.
Tiêu chuẩn và cách tính khẩu phần ăn cho bé mầm non cân đối
Tham khảo cách tính khẩu phần ăn
Tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non là một quá trình quan trọng để đảm bảo rằng trẻ nhận đủ lượng dinh dưỡng cần thiết để phát triển khỏe mạnh. Dưới đây là một mô tả chi tiết về cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non:
Bước 1: Xác định nhu cầu dinh dưỡng của trẻ
- Tuổi của trẻ: Tuổi là yếu tố quan trọng để xác định nhu cầu dinh dưỡng. Trẻ mầm non ở các độ tuổi khác nhau sẽ có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.
- Giới tính: Nam và nữ có thể có những yêu cầu dinh dưỡng khác nhau.
- Cân nặng và chiều cao: Thông tin về cân nặng và chiều cao của trẻ có thể giúp xác định lượng dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và phát triển.
Bước 2: Sử dụng bảng dinh dưỡng
- Là một công cụ quan trọng để xác định lượng calo, protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất cần thiết cho trẻ.
- Bảng dinh dưỡng thông thường được phân theo từng nhóm thực phẩm, chẳng hạn như ngũ cốc, thịt và cá, rau củ, trái cây, sản phẩm sữa, và dầu.
- Cung cấp thông tin về thành phần dinh dưỡng của từng nhóm thực phẩm dựa trên lượng khẩu phần tiêu thụ hàng ngày.
Bước 3: Tính toán lượng calo cần thiết
- Lượng calo cần thiết thường được tính dựa trên lứa tuổi, giới tính, cân nặng và mức độ hoạt động hàng ngày của trẻ.
- Công thức tính calo cơ bản cho trẻ: Calo cần thiết = Basal Metabolic Rate (BMR) x Hệ số hoạt động.
- Hệ số hoạt động thường được xác định dựa trên mức độ hoạt động hàng ngày của trẻ (thấp, trung bình, cao).
Bước 4: Phân chia khẩu phần dinh dưỡng vào các bữa ăn
- Sau khi xác định lượng calo cần thiết, bạn có thể phân chia khẩu phần dinh dưỡng thành các bữa ăn trong ngày, bao gồm bữa sáng, trưa, tối và bữa phụ (nếu cần).
- Đảm bảo mỗi bữa ăn cung cấp đủ lượng protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất cần thiết.
Bước 5:. Sử dụng thực phẩm cụ thể
- Chọn thực phẩm từ mỗi nhóm dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.
- Đảm bảo đa dạng trong chế độ ăn uống để đảm bảo rằng trẻ nhận đủ tất cả các dinh dưỡng quan trọng.
Bước 6: Theo dõi và điều chỉnh
- Theo dõi sự phát triển của trẻ và cân nhắc điều chỉnh khẩu phần dinh dưỡng nếu cần thiết.
- Thực hiện theo sự phát triển của trẻ và sự thay đổi trong nhu cầu dinh dưỡng.
Tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non đòi hỏi sự tập trung và theo dõi, nhưng đây là một phần quan trọng trong việc đảm bảo rằng trẻ nhận đủ dinh dưỡng để phát triển mạnh khỏe. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ, hãy tham khảo chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để có lời khuyên cụ thể cho trường hợp cụ thể của trẻ.
Tiêu chuẩn khi tính khẩu phần ăn cho bé
Để đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ mầm non và tránh tình trạng thấp bé hoặc nhẹ cân so với bạn bè, bố mẹ cần biết cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non. Khi xây dựng, bố mẹ cần cần tuân thủ các tiêu chuẩn như:
- Cung cấp đủ lượng calo cần thiết hàng ngày cho trẻ: Trẻ mầm non cần nhiều năng lượng để học tập và chơi đùa. Do đó, việc đảm bảo cung cấp đủ calo là rất quan trọng.
- Đảm bảo cân đối tỷ lệ các chất đạm, chất béo và chất đường trong khẩu phần ăn: Cách tính toán khẩu phần ăn cho trẻ mầm non cần đảm bảo tỷ lệ chất đường chiếm tỷ trọng cao nhất là 52-60%, chất đạm chiếm khoảng 13-20%, và chất béo chiếm khoảng 25-35%.
- Xây dựng thực đơn ăn uống đa dạng: Để trẻ có thể nhận được nhiều dưỡng chất khác nhau và không cảm thấy chán với bữa ăn, bố mẹ cần đảm bảo thực đơn hàng ngày của trẻ bao gồm nhiều loại thực phẩm khác nhau.
- Lập thực đơn ăn uống theo mùa: Thời tiết theo từng mùa sẽ ảnh hưởng đến khẩu phần ăn của trẻ mầm non. Ví dụ, trong mùa hè nóng bức, bố mẹ nên cho trẻ ăn nhiều món nước. Trong mùa đông lạnh giá, các món xào, hầm sẽ được ưu tiên cho trẻ.
Bảng định lượng chế độ, khẩu phần ăn cho bé
Dưới đây là bảng định lượng, cách tính khẩu phần, chế độ dinh dưỡng cho trẻ mầm non sẽ theo quy định chuẩn của chương trình giáo dục:
| Tiêu chí | Nhà trẻ | Mẫu giáo |
| Nhu cầu khuyến nghị năng lượng cả ngày | 930 – 1000 Kcal | 1230 – 1320 Kcal |
| Nhu cầu khuyến nghị năng lượng tại trường | 600 – 651 Kcal | 615 – 726 Kcal |
| Tổng bữa ăn tại trường | 2 bữa chính + 1 bữa phụ | 1 bữa chính + 1 bữa phụ |
| Năng lượng phân bổ cho các bữa ăn | – Bữa trưa: chiếm 30-35% năng lượng tổng cả ngày.– Bữa chiều: chiếm 25-30% năng lượng tổng cả ngày.
– Bữa phụ: chỉ chiếm 5-10% năng lượng tổng cả ngày |
– Bữa trưa: chiếm 30-35% năng lượng tổng cả ngày– Bữa phụ: chiếm 15-25% năng lượng tổng cả ngày |
| Phân bổ tỉ lệ giữa các chất | – Protit : 13-20% năng lượng khẩu phần ăn –Lipit: 30-40% năng lượng khẩu phần ăn
–Gluxit: 47-50% năng lượng khẩu phần ăn |
– Protit: 13-20% năng lượng khẩu phần ăn – Lipit: 25-35% năng lượng khẩu phần ăn
– Gluxit: 52-60% năng lượng khẩu phần ăn |
| Nước nạp vào cơ thể ( tính cả trong thức ăn) | 0,8- 1,6 l/ ngày | 1,6- 2,0 l/ngày |
Công thức tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non
Dưới đây là những công thức tính khẩu phần ăn mà ba mẹ nên tham khảo:
Tính khẩu phần ăn cho trẻ mầm non
Để hiểu rõ cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non, bạn cần đảm bảo những tỉ lệ dưới đây:
| Tỉ lệ (kcal/gram) | Protein (chất đạm) | Lipid (chất béo) | Glucid (chất đường bột) |
| Tỉ lệ phân bổ Protein(P) : Lipid(L) : Glucid (G) | 14% | 26% | 60% |
| Số Kcal | 4kcal | 9kcal | 4kcal |
| Tính theo Gram | 1g | 1g | 1g |
Lương thực nên sử dụng
Khi biết cách tính khẩu phần ăn cho trẻ mầm non, bạn cũng cần biết thêm về các lương thực được đề xuất và ưu tiên sử dụng như:
Thực phẩm từ đạm ĐV: 14-26-60
- Nhóm bột: 6,8-7 phần
- Cháo: 8 phần
- Cơm nhà trẻ: 9,6-10 phần
- Cơm mẫu giáo: 12 phần
Thực phẩm có chất đường
| Nhóm tuổi | Gạo và các sản phẩm chế biến từ gạo | Rau các loại | Đa dạng trái cây | Đường tinh chế |
| Bột | 2 phần | 5 phần | 4 phần | 12,5g |
| Cháo | 2,5 phần | 6 phần | 5 phần | 15g |
| Cơm NT | 3 phần | 7 phần | 6 phần | 18g |
| Cơm MG | 3,5 phần | 9 phần | 7 phần | 22,5g |
Xem thêm: Những món cháo dinh dưỡng cho trẻ ở dộ tuổi mầm non
Thực phẩm giàu chất béo
Trong cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non, bạn có thể sử dụng dầu đậu nành, dầu mè và dầu đậu phộng trong các loại sữa như sữa đậu nành hoặc sữa đậu phộng.
Bảng thực phẩm có sẵn để xây dựng khẩu phần.
Một phần ngũ cốc hoặc sản phẩm chế biến có giá trị 100 calo tương đương với 1/33 gam.
Số lượng phần của mỗi loại ngũ cốc và sản phẩm chế biến được tính bằng gam và được gọi là 1 phần. Mỗi phần này cung cấp 100 calories. Để đảm bảo đủ 60% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ ăn tại trường theo tỷ lệ 14-26-60% cho các nhóm thức ăn khác nhau, số lượng phần cần sử dụng như sau:
- Bột: 2 phần
- Cháo: 2,5 phần
- Cơm: 3 phần
- MG: 3,5 phần – 4 phần
Cách áp dụng: Mỗi loại rau được chuyển đổi thành gram và định là 1 phần. Mỗi phần cung cấp 3 calo, để đảm bảo 60% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ ăn tại trường theo tỷ lệ 14-26-60%.
- Bột: 5 phần
- Cháo: 6 phần
- Cơm: 7 phần
- MG: 9 phần
Trái cây
Cách sử dụng: Mỗi loại trái cây được tính bằng gam và được xem là 1 phần. Mỗi phần mang lại 9-10 calories, để đáp ứng 60% nhu cầu dinh dưỡng cho một trẻ ăn tại trường theo tỷ lệ 14-26-60%.
Một phần thực phẩm giàu đạm được tính bằng gam cho 1,5 gam động vật hoặc thực vật.
(Tính P: 1,5g thay vì trước đây là 3g. Điều này giúp trẻ có thể ăn nhiều loại thực phẩm đa dạng và phong phú, gồm nhiều món và nhiều thức ăn khác nhau. Việc chia nhỏ số gam này giúp thuận tiện hơn trong việc lựa chọn thực phẩm, ví dụ như thịt heo, gà, cá và các loại đậu).
Nguyên tắc khi tính khẩu phần ăn cho trẻ mầm non
Bên cạnh những cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non, bạn cần hiểu và biết được các nguyên tắc để xây dựng và phân bổ bữa ăn đúng và hợp lý với trẻ:
- Thực đơn cần đảm bảo các chất dinh dưỡng từ 4 nhóm thực phẩm P, L, G, Vitamin và muối khoáng.
- Tất cả các chế độ ăn sẽ sử dụng cùng loại thực phẩm để dễ dàng tiếp phẩm và tổ chức nấu ăn cho trẻ.
- Thực đơn sẽ sử dụng những thực phẩm địa phương có sẵn và phù hợp theo mùa để đảm bảo dinh dưỡng, giá cả phải chăng và hấp dẫn cho trẻ em. Ví dụ, trong mùa hè nóng, có thể sử dụng canh cá, tôm, cua, hến.
- Thực đơn hàng tuần sẽ được lên kế hoạch sao cho đủ loại thực phẩm và dễ bảo quản, đồng thời cũng phải chuẩn bị thực phẩm nấu ăn một cách chủ động.
- Thực đơn cần thay đổi món ăn để trẻ không cảm thấy chán ngấy. Ví dụ, có thể sử dụng thịt vào bữa sáng và cá vào bữa chiều.
Xem thêm: Gợi ý 5 loại ngũ cốc dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ em
Trên đây là toàn bộ những cách tính khẩu phần dinh dưỡng cho trẻ mầm non để đảm bảo sự phát triển tốt nhất trong những giai đoạn những năm đầu đời quan trọng nhất. Mong rằng thông tin này sẽ có ích cho các cha mẹ trong việc xây dựng khẩu phần ăn riêng cho trẻ. Chúc bé sẽ có một cơ thể khỏe mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng toàn diện.